Bushcraft: wszystko o bushcrafcie dla początkujących i zaawansowanych

Bushcraft, dla wielu nie tylko pasja, ale także filozofia życia, jest sztuką harmonijnego współistnienia z dziką przyrodą. Wywodząc się z tradycji rdzennych ludów, które żyły w symbiozie z otaczającym je środowiskiem, bushcraft stał się w ostatnich latach fenomenem kulturowym, przyciągającym ludzi pragnących głębszego połączenia z naturą. W dobie cyfryzacji i wzmożonej urbanizacji, umiejętności związane z bushcraftem przypominają o pierwotnych instynktach, które tkwią w nas wszystkich. Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak rozpalić ogień bez zapałek, jak zbudować schronienie w lesie czy jak zdobyć pożywienie w dziczy? Jeśli tak, ten artykuł jest dla Ciebie. Wprowadzimy Cię w fascynujący świat bushcraftu, odpowiedzi na te pytania i wiele innych czekają tuż za rogiem. Przygotuj się na podróż do korzeni ludzkiego bytu, gdzie człowiek i natura stają się jednością. Dodatkowo, przedstawimy Wam listę TOP 10 bushcraftowych gadżetów, podpowiadając jak rozpocząć przygodę z bushcraftem i w co zaopatrzyć się na samym początku.

Bushcraft - co to takiego? Definicja i elementy składowe

Bushcraft to umiejętność przeżycia i funkcjonowania w naturalnym środowisku, korzystając z surowców, które natura ma do zaoferowania. To nie tylko zestaw technik przetrwania, ale także filozofia głębokiego połączenia z przyrodą i zrozumienia jej.

Krótka historia bushcraftu

Historia bushcraftu sięga odległych czasów, kiedy ludzie zaczęli zdobywać umiejętności potrzebne do przetrwania w dzikich, naturalnych środowiskach. Bushcraft jest rozbudowaną sztuką przetrwania i radzenia sobie w naturze, opartą na tradycyjnych technikach i wiedzy związanej z budowaniem schronień, poszukiwaniem żywności, tworzeniem narzędzi oraz ogólniejszym dostosowaniem się do surowych warunków środowiska.

Początki bushcraftu sięgają prehistorycznych czasów, kiedy to ludzie byli całkowicie zależni od umiejętności dostosowywania się do otaczającej ich przyrody. Przetrwanie wymagało zdobycia wiedzy na temat zdobywania pożywienia, ochrony przed warunkami atmosferycznymi i wytwarzania narzędzi do różnych celów.

W miarę jak społeczeństwa rozwijały się i rozwijały technologie, niektóre umiejętności bushcraftowe mogły wydawać się mniej istotne, ponieważ ludzie zaczęli polegać na wygodniejszych narzędziach i zasobach dostarczanych przez cywilizację. Niemniej jednak, w miarę upływu czasu, zrozumienie potrzeby zachowania umiejętności przetrwania w dzikiej przyrodzie nie zanikło.

Współczesny ruch bushcraftowy, koncentrujący się na tradycyjnych umiejętnościach przetrwania i głębokim zrozumieniu natury, zyskał na popularności w latach 90. XX wieku. Osoby zainteresowane outdoorowymi aktywnościami zaczęły poszukiwać wiedzy na temat tradycyjnych technik przetrwania, takich jak budowanie ognia bez użycia zapałek, tworzenie schronień z naturalnych materiałów i identyfikowanie roślin jadalnych.

Obecnie bushcraft stał się swoistą subkulturą, która łączy miłośników przyrody, przetrwania i tradycyjnych umiejętności. Ludzie uczą się różnych technik przetrwania, eksplorują dzikie tereny i rozwijają zdolności niezbędne do przetrwania w różnych warunkach.

Warto podkreślić, że bushcraft nie polega tylko na wiedzy i umiejętnościach przetrwania, ale także na szacunku i zrozumieniu dla przyrody oraz dbałości o minimalny wpływ na środowisko naturalne. Dzięki temu bushcraft jest również często związany z etyką ekologiczną i zrównoważonym podejściem do korzystania z zasobów przyrody.

Rozpalanie ognia w bushcrafcie to jedna z ważniejszych umiejętności

Kluczowe aspekty bushcraftu

Główną ideą bushcraftu jest nie tylko przetrwanie (survival), ale przede wszystkim harmonijne współistnienie z naturą, co przekłada się na szereg specyficznych umiejętności i wiedzy:

1. Umiejętność rozpalania ognia: Osoby uprawiające bushcraft uczą się różnych technik rozpalania ognia, często bez współczesnych narzędzi, jak np. za pomocą krzesiwa czy tarcia drewna.

2. Budowa schronienia: Bushcraft zawiera techniki budowy schronień z naturalnych materiałów dostępnych w danym środowisku.

3. Pozyskiwanie i przetwarzanie wody: Znajomość źródeł wody i sposobów jej oczyszczania to kluczowy element bushcraftu.

4. Poszukiwanie jedzenia: Osoby uprawiające bushcraft uczą się identyfikować jadalne rośliny, łowić ryby, polować oraz tworzyć pułapki na zwierzęta.

5. Umiejętności w zakresie narzędzi: Bushcraft często obejmuje tworzenie i używanie narzędzi z naturalnych materiałów, takich jak kamień, kość czy drewno.

6. Wiedza o środowisku naturalnym: Głębokie zrozumienie lokalnej flory, fauny i klimatu jest niezbędne, aby efektywnie praktykować bushcraft.

7. Zdolności nawigacyjne: Używanie naturalnych wskazówek, takich jak gwiazdy, słońce, rośliny czy zwierzęta do orientacji w terenie (również posługiwanie się kompasem)

8. Pierwsza pomoc: Podstawowa wiedza z zakresu pierwszej pomocy i zdolność do radzenia sobie z obrażeniami w środowisku naturalnym.

Bushcraft różni się od typowych technik przetrwania tym, że skupia się bardziej na długoterminowym przebywaniu w naturze i harmonijnym współistnieniu z nią, niż na krótkotrwałym przetrwaniu w sytuacjach kryzysowych. Wielu entuzjastów bushcraftu podkreśla wagę szacunku do przyrody i zrównoważonego korzystania z jej zasobów.

Bushcraftowe schronienie - kolejny bardzo ważny element, który musisz ogarnąć

Bushcraft - dla kogo to hobby?

Bushcraft jest dla szerokiej grupy ludzi, którzy mają zainteresowanie naturą, przygodą, tradycyjnymi umiejętnościami przetrwania i życiem na łonie przyrody. Obejmuje on wiele różnych aspektów, co sprawia, że jest dostępny dla osób o różnych zainteresowaniach i poziomach doświadczenia. Oto kilka grup osób, dla których bushcraft może być wyjątkowo atrakcyjny:

1. Miłośnicy przyrody: Osoby, które czerpią przyjemność z kontaktu z naturą, eksploracji dzikich obszarów i nauki o lokalnej florze i faunie, mogą zainteresować się bushcraftem. Ta grupa często ceni sobie możliwość spędzania czasu na łonie przyrody, zdobywania wiedzy na temat ekosystemów i odkrywania piękna naturalnych środowisk.

2. Hobbyści przetrwania: Osoby zainteresowane umiejętnościami przetrwania i radzenia sobie w ekstremalnych warunkach, takich jak budowanie schronień, poszukiwanie żywności, znajdowanie źródeł wody czy tworzenie ognia, mogą znaleźć w bushcrafcie sposób na rozwijanie swoich umiejętności.

3. Pasjonaci sztuki ręcznej: Tworzenie narzędzi, przedmiotów codziennego użytku i schronień z naturalnych materiałów wymaga kreatywności i zdolności manualnych. Osoby zainteresowane rękodziełem i tworzeniem rzeczy samodzielnie mogą znaleźć satysfakcję w praktykowaniu bushcraftu.

4. Ekoentuzjaści: Bushcraft często promuje etykę ekologiczną i szanowanie środowiska naturalnego. Dla osób zainteresowanych ochroną przyrody, minimalnym wpływem na środowisko i zrównoważonym stylem życia, praktykowanie bushcraftu może być sposobem na pogłębianie związku z naturą i promowanie świadomego zachowania.

5. Podróżnicy i miłośnicy przygód: Osoby, które lubią wyzwania, odkrywanie nowych miejsc i zdobywanie doświadczeń, mogą być zainteresowane bushcraftem jako sposobem na eksplorację dzikich terenów, zdobycie umiejętności przetrwania i przeżycie autentycznych przygód.

6. Rodziny: Bushcraft może być fantastycznym sposobem na spędzanie czasu jako rodzina. Wspólna nauka umiejętności przetrwania, odkrywanie przyrody i budowanie więzi może dostarczyć cenne doświadczenia dla wszystkich członków rodziny.

Nie ma jednej "prawidłowej" grupy docelowej dla bushcraftu. To zróżnicowane podejście do życia na łonie przyrody, które przyciąga ludzi o różnych zainteresowaniach i motywacjach.

10 niezbędnych rzeczy na bushkraft

Jeśli wybierasz się na łono natury, chcąc jednocześnie z nią obcować i zdobywać praktyczne umiejętności życia "poza cywilizacją" musisz zadbać o odpowiednie przygotowanie i wyposażenie. Zabierz odpowiedni ekwipunek, ale pamiętaj - nie może być go za dużo - im mniej rzeczy, tym mniej noszenia - a co za tym idzie, przyjemniejsza wyprawa. Oczywiście, istnieją pewne elementy podstawowego wyposażenia bushcraftowca, których pominąć nie można, a mianowicie:

1. Bushcraftowy prowiant

Zacznijmy od tego co jest najważniejsze czyli jedzenie i woda. Zaplanuj co i w jakiej ilości zjesz - puszki, konserwy czy popularna ostatnio żywność liofilizowana, których nie trzeba przyrządzać lub ich przygotowanie jest proste w terenie - muszą wylądować w podstawowym ekwipunku. Oczywiście nie można zapomnieć również o wodzie - tak samo jak w przypadku jedzenia - weź tyle, ile faktycznie wypijesz + mały zapas. Alternatywnie pomyśl o filtrach do uzdatniania wody. Wiadomo, w trakcie biwakowania prowiantu i płynów będzie coraz mniej, jednak pamiętaj, że pakując się na wyprawę musisz zostawić też miejsce na inne niezbędne przedmioty.

2. Plecak bushcraftowy

W coś spakować się trzeba. Plecak jest najwygodniejszą opcją. Rzecz jasna taki, który jest pojemny i pakowny, jak na przykład plecaki marki Helikon. 35 - 40 litrów to optymalna pojemność na niezbyt długi wypad. Kieszenie czy dodatkowe przegródki sprawią, że zmieścisz tam też różne drobne rzeczy. Oczywiście dobrej jakości plecak survivalowy jest wykonany z wodoodpornego i trwałego materiału, który szybko schnie i nie niszczy się. Musi mieć też solidne i regulowane szelki, dzięki którym ramiona i plecy nie będą zbyt przeciążone.

3. Tarp/Namiot

Chcąc obcować z przyrodą można spać całkowicie pod gołym niebem. Jednak w Polsce - zwłaszcza jesienią - często pada deszcz. Bushkraft jest świetną formą aktywności, jednak to nie znaczy, że trzeba narażać się na choroby spowodowane przemoczeniem, warto zatem zapewnić sobie przenośny dach nad głową. Namioty ochronią przed warunkami pogodowymi praktycznie całkowicie, jednak mają wadę - tworzą swego rodzaju "dom", odcinając nas od przyrody. Dodatkowo namiot bywa ciężki i niezbyt wygodny w transporcie. Ciekawym rozwiązaniem jest tarp czyli tak zwana płachta biwakowa. Jest to niezwykle prosty i wygodny sposób na uchronienie się od deszczu. Szybko schnie, a po zwinięciu nie zajmuje dużo miejsca i jest lekki.

4. Hamak

Ok, mamy "dach", warto zadbać też o "łóżko". Hamak, tak jak tarp, można zawiesić na drzewie za pomocą linek, nie niszcząc rośliny w żaden sposób. Hamak Breathable Mesh to kolejny super lekki przedmiot, wygodny w transporcie. Jest odporny na rozdzieranie, a jego struktura pozwala łatwo odprowadzać wilgoć. Struktura siatki zapewnia wentylację, dzięki czemu upalne noce będą o wiele przyjemniejsze. 

5. Rozpalanie ognia w bushcrafcie

Najlepiej zaopatrzyć się w kilka źródeł ognia - wtedy mamy pewność, że w razie gdy któreś zawiedzie - mamy jeszcze pozostałe. Ciepły posiłek przygotowany samemu i zjedzony na łonie natury to niezapomniane przeżycie ale też i bardzo ważny element utrzymania wysokiego morale. Krzesiwo magnezowe Army Professional przetestowane jest w ekstremalnych warunkach. Jest wodoodporne, niewielkie i trwałe, dzięki czemu szansa, że nas zawiedzie jest naprawdę niewielka.

6. Siekierka bushcraftowa

Jak ogień, to i siekierka survivalowa. Niezbędna do przygotowania drewna. Poręczna, niewielka, jednocześnie odpowiednio ostra pomoże w szybkim przygotowaniu ogniska. Co ważne, głownia wykonana ze stali nierdzewnej oraz przyczepność na mokro i sucho usprawni pracę w każdych warunkach. Polecamy siekierki znanej i cenionej marki Fiskars. Sprawdź także naszą recenzję Siekiery bushcraftowej Gerber Bushcraft Axe.

7. Nóż survivalowy

Do kompletu z siekierką. Tak, tak, nóż też musi być lekki, niewielki i poręczny, w końcu wszystko nosimy sami, po co więc dokładać sobie ciężarów? Noże ze stałą głownią marki Gerber to idealna propozycja w tej dziedzinie. Odpowiednio ostry upora się nawet z twardszymi rzeczami i podstawową obróbką drewna. Dobrym pomysłem - poza nożem głównym - będzie także niewielki nożyk EDC noszony zawsze w kieszeni. W przypadku zgubienia lub uszkodzenia noża podstawowego, przyjdzie nam z pomocą.

8. Apteczka

Podczas bushkraftu, nawet najbardziej doświadczonym osobom zdarzają się wypadki. Potknięcia, skaleczenia czy stłuczenia nie są niczym nietypowym na biwaku. Możesz skompletować apteczkę sam, wrzucając do niej plastry, opatrunki jałowe czy coś do przemywania ran i gotową włożyć do plecaka. Możesz zakupić apteczkę w ładownicy taktycznej, która zbierze wszystko w jednym miejscu, jednocześnie nie zajmując dużo przestrzeni w plecaku. Umieścisz ją też wygodnie za pomocą pasa na biodrach.

9. Worki na śmiecie

Zwykłe worki lub specjalne worki wodoszczelne będą chronić przedmioty czy ubrania przed wilgocią. Dodatkowo worki na śmiecie ułatwią zebranie po sobie odpadków i wygodne przeniesienie je w miejsce do tego przeznaczone.

10. Środki higieniczne i ochrony osobistej

To dość obszerna kategoria, ale to co może się wyjątkowo przydać to papier toaletowy, chusteczki higieniczne (mogą być też nawilżane), szybkoschnące ręczniki, repelenty i inne odstraszacze na insekty oraz gaz pieprzowy. Ugryzienia i ukąszenia to nic przyjemnego, a jak wiadomo kleszcze potrafią przenosić bardzo groźne dla zdrowia choroby, dlatego odstraszacze to niezbędnik w lesie. Gaz pieprzowy z kolei może odstraszyć dziką zwierzynę, która potrafi być naprawdę niebezpieczna. Oczywiście najlepiej unikać bezpośredniego kontaktu, jednak to my jesteśmy gośćmi w lesie i nie jesteśmy w stanie przewidzieć jak dany osobnik się zachowa. Na wszelki wypadek warto mieć coś, co nam pomoże.

Bushcraftowe gotowanie - sama przyjemność, ale i cenna umiejętność

Pakowanie się na wypad bushcraftowy

Wybierając się na bushkraft nie trzeba zabierać dużej liczby przedmiotów, jednak te wymienione wyżej nie tylko ułatwią i uprzyjemnią pobyt, ale mogą wręcz pomóc nam uniknąć nieprzyjemnych czy niebezpiecznych sytuacji. Oczywiście pakując plecak do lasu należy dobrze ocenić swoje potrzeby, tak aby niczego nam nie brakowało, ale też żeby niepotrzebnie nie nosić. Dobrej jakości, niezawodny sprzęt to gwarancja udanego wypadu. Wodoodporne i wytrzymałe materiały zapewnią komfortowy wypoczynek poza miastem. Dzięki dobrze dobranemu zestawowi niezbędnych przedmiotów możemy mieć pewność, że bushkraft będzie przyjemnym sposobem spędzania czasu wolnego.

Wszystko o bushcrafcie - podsumowanie

W skrócie, bushcraft to sztuka przetrwania oparta na tradycyjnych umiejętnościach, skupiona na zdolnościach przystosowania się do natury. Historia sięga odległych czasów, a współczesny ruch bushcraftowy łączy miłośników przyrody, przetrwania i tradycyjnych technik. To podejście przyciąga osoby o różnych zainteresowaniach, takie jak miłośnicy przyrody, pasjonaci przetrwania, ekoentuzjaści czy podróżnicy. Niezbędne elementy bushcraftu obejmują umiejętność radzenia sobie w terenie, tworzenia schronień, zdobywania pożywienia i pielęgnowania umiejętności ekologicznych.